کتاب روزهای مطالعه - مارسل پروست - سفر ارزان به دبی

به گزارش سفر ارزان به دبی، مارسل پروست با نام کامل والنتین لویی ژرژ اوژن مارسل پروست (زاده 10 ژوئیه 1871، درگذشت 18 نوامبر 1922) نویسنده و مقاله نویس فرانسوی است. او به دلیل نگارش اثر عظیمش با عنوان در جستجوی زمان از دست رفته، یکی از بزرگترین نویسندگان تاریخ ادبیات قلمداد می گردد. مارسل پروست چهل روز پس از خاتمه خونین کمون پاریس در اوتوی (امروزه حومه پاریس به جهان آمد. پدرش آدرین پروست پزشکی سرشناس بود که درباره بیماری وبا در اروپا و آسیا تحقیق می کرد. مادرش ژن وی، زنی فرهیخته و علاقه مند به هنر و ادبیات فرزند یک دلال ثروتمند بورس بود. با آنکه مادرش یهودی بود اما مارسل با مذهب پدرش که کاتولیک بود رشد و پرورش یافت. او را روز 5 اوت 1871 در کلیسای غسل تعمید دادند. تنها برادرش روبر که بعدها حرفه پدر را دنبال کرد، در 24 مارس 1873 به دنیا آمد.

وی در سال 1882 وارد مدرسه کندروسه شد. در سال 1886 در شانزلیزه با مری دو بنارداکی دختریک اشراف زاده لهستانی آشنا شد که در رمان در جستجوی زمان از دست رفته یکی از الگوهای ژیلبر سوان بود. در خلال سال های 1888-9 در کندورسه به کلاس فلسفه رفت که دبیر آن ماری آلفونس دارلو (1849-1921) بر تربیت فکری او اثر بسیار گذاشت، با نشریه ادبی دبیرستان به نام روو لیلاس همکاری کرد و پایش به محافل اشرافی باز شد. مارسل پروست در 15 ژوئیه 1889 دیپلم ادبی گرفت. در نامه ای به آناتول فرانس (که در کتاب جستجوی… همان برگوت نویسنده است) می نویسد که از چهار سال پیش کتاب های او را حفظ نموده است.

در ماه نوامبر سال 1889 دوره یک ساله سربازی داوطلبانه پروست در هنگ 76 پیاده اورلئان آغاز شد. در 19 مارس همان سال مادرعظیم پدری اش در ایلیه (الگوی کومبره در جستجو) در می گذرد و در دوم ژوئیه سال 1890 مادرعظیم مادری خود را از دست داد. او در این سال در دانشکده حقوق پاریس نام نویسی کرد. در سال 1891 گذشته از دانشکده حقوق به طور نامرتب در کلاس های آلبر سورل و آناتول لوروا بولیو در دانشکده علوم سیاسی و در کلاس های برگسون در سوربن شرکت کرد. دوستی وی با ژان پوکه (یکی دیگر از الگوهای ژیلبر سوان) در این سال آغاز شد. او تابستان را در کابور (یکی از الگوهای بلبک در کتاب جستجوی…) گذراند.

در سال 1892 فعالیت های ادبی جدی پروست آغاز شد و او همکاریش را با نشریه لو بانکه آغاز کرد. در این نشریه 15 مقاله از پروست چاپ شد که بعدها در کتاب خوشیها و روزها دوباره منتشر شد. در این سال او با آناتول فرانس آشنا شد. در رفت و آمد هرچه بیشتر به محافل اشرافی به کنتس لور دوشنبه (یکی از الگوهایدوشس دو گرمانت) دلبسته شد. در سال 1893 با کنت روبر دو مونتسکیو (از تعیین ترین الگوهای بارون دوشارلوس) و کنتس گرفول (از دیگر الگوهای دوشس دو گرمانت) آشنا شد. در این سال رمان بی اعتنا را نوشت که می توان آن را نخستین طرح عشق سوان دانست. در 10 اکتبر لیسانس حقوق خود را دریافت کرد. سال 1894 رفت و آمد هر چه بیشتر پروست به محافل اشرافی فوبور سن ژرمن (محله اشراف پاریس) آغاز شد و تدارک لیسانس ادبیات در سوربن با درس خصوصی نزد دارلو فراهم گشت. در همین سال است که دوستی او با رنالدو آن (1874-1947) موسیقی دان جوان ونزوئلایی و شاگرد ماسنه شکل می گیرد. در آوریل این سال با اسکار وایلد آشنا شد.

در ماه مارس سال 1895 لیسانس ادبیات خود را نیز دریافت کرد. در ماه ژوئن در مسابقه ای برای دریافت سمت دستیار کتابدار در کتابخانه مازارن پاریس برنده شد. او همکاری خود را با نشریات ادبی را ادامه داد. برای نخستین بار با سونات در دو مینور برای پیانو و ویلن اثر سن سان آشنا شد (که در کتاب جستجوی… به صورت سونات ونتوی درآمد) و نگارش رمان آغاز شد. در سال 1896 رمان بی اعتنای وی در نشریه زندگی معاصر چاپ شد. همچنین 4 شعر از او که رنالدو آن برای آنها آهنگ ساخته بود نیز به چاپ رسید. در 13 ژوئن همان سال چاپ کتاب خوشی ها و روزهای وی با مقدمه آناتول فرانس و تصاویر مادلن لومر منتشر شد. اما این سال با مرگ دایی عظیم و پدرعظیم مادری پروست مقارن بود.

در فوریه سال 1897 با ژان لورن روزنامه نگاری که پروست را به همجنس گرایی متهم نموده بود، دوئل کرد. سال 1899 آغاز علاقه پرشور پروست به آثار جان راسکین هنرشناس انگلیسی است. او ترجمه تورات آمیین راسکین را در همین سال آغاز کرد؛ و در ژوئن سال 1902 ترجمه تورات آن را به پایان رساند. این اثر در سال 1904 منتشر شد. در سال 1900 پروست از کتابخانه مازارن برکنار می گردد. مقالات پروست درباره سالن های پاریسی برای روزنامه فیگارو در سال 1903 آغاز می گردد. در نوامبر همان سال پدر پروست از جهان رفت. در ماه سپتامبر سال 1905 مادرش را نیز از دست داد و در ماه دسامبر، در بولونی سورسن زیر نظر دکتر سولیه بستری شد. سال 1906 در آپارتمان شماره 102 بولوار هوسمن ساکن شد. دیوارهای اتاق خوابش را با لایه ای از چوب پنبه پوشاند تا سر و صدای بیرون در آن رخنه نکند. ترجمه کنجد وسوسنه اثر راسکین را منتشر کرد.

پروست در ژانویه سال 1908 نگارش اثر عظیمش جستجوی.. را آغاز کرد. سال 1909 او هر گونه رفت و آمد را کنار گذاشت و یکسره به نوشتن پرداخت. نخستین نگارش عشق سوان در همین سال به پایان رسید. در سال 1912 بخش هایی از جستجو در روزنامه فیگارو چاپ شد. سال 1913 پس از شکست کوشش های بسیارش برای قبولاندن اثر به چند ناشر، پایان انتشارات برنار گراسه می پذیرد که در جستجوی زمان از دست رفته را در سه جلد به خرج نویسنده چاپ کند. طرف خانه سوان در نیمه دوم نوامبر منتشر شد. در ماه اوت سال 1916 از انتشارات برنار گراسه جدا شد و حق چاپ جلد دوم اثر خود را به گالیمار واگذار کرد.

در سال 1918 پروست مقدمه ای برای گفته های نقاش نوشته ژاک امیل بلانش نوشت. در ماه ژوئن در سایه دوشیزگان شکوفا و مجموعه مقالات اش چاپ شد. در ماه نوامبر جایزه ادبی گنکور به در سایه دوشیزگان شکوفا تعلق گرفت و پروست ناگهان معروف شد. او در سال 1920 بخش اول طرف گرمانت، در سال 1921 بخش دوم طرف گرمانت و بخش اول سودوم و گماره و در سال بخش دوم سودوم و گماره در سه جلد را چاپ می نماید.

پروست از کودکی بیمار بود و سلامتی شکننده ای داشت. او در سال 1880 برای نخستین بار دچار حمله بیماری آسم شد. پایان در میانه اکتبر سال 1922 به برونشیت دچار شد و روز هجدهم نوامبر جان سپرد. مارسل پروست در گورستان پرلاشز به خاک سپرده شده است. پس از مرگ او، در سال 1923 اسیر در دو جلد، در سال 1925 گریخته در دو جلد، در سال 1927 زمان بازیافته در دو جلد، در سال 1952 رمان ژان سنتوی در دو جلد و در سال 1954 اثر ناتمام ضد سنت بوو به چاپ رسید. زندگی شخصی رابطه رنالدو آن و پروست از نخستین دیدارشان در ژوئن 1884 شکل گرفت و با خشم و حسادت در تابستان 1895 پایان یافت. پروست کوشش می کرد رابطه خود را مخفی نگاه دارد. با این وجود بعضی از اطرافیان آنها از این رابطه مطلع بودند و امروزه از نامه های باقی مانده چنین برداشت می گردد که پروست رنالدو را دوست داشته است. با وجود آنکه رابطه آنها یک سال بیشتر دوام نیاورد وانگهی پروست و آن تا زمان مرگ پروست در 1922 دوستان نزدیکی باقی ماندند. آنها علایق هنری مشترک بسیاری داشتند و با یکدیگر در اپراها و سالنها حضور می یافتند. رنالدو آن از افرادی بود که بر زندگی پروست تأثیر قابل توجهی گذارد.

مقالات الهام بخش کتاب روزهای مطالعه درباره این است که چرا کتاب می خوانیم؟

مارسل پروست (1922-1871) در این یادداشت ها به توضیح لذات و بهره هایی که از کتاب خواندن نصیب انسان می گردد، پرداخته است. همچنین بخشی را هم به توضیح زیبایی آثار راسکین،متفکر، ادیب و هنرشناس انگلیسی و لذت گم شدن در جهانی ادبیات اختصاص داده است:

آغوش گروهی از افراد همیشه به روی مان گگردده است، افرادی که تا زمانی که دوست داشته باشیم برای مان سخن می گویند بی آن که کار و طبقه مان برای شان اهمیتی داشته باشد؛ با بهترین لغاتی که می توانند ما را مخاطب قرار می دهند و از صادقانه ترین احساسات شان سخن می گویند. از آن جا که این اجتماع بسیار پرجمعیت و بسیار مهربان هستند، تمام روز می توانند در اتاق های بی پیرایه و کوچک شان، قفسه های کتابخانه، به انتظارمان بمانند.

کتاب روزهای مطالعه

نویسنده: مارسل پروست

مترجم: مرضیه خسروی

نشر روزگار نو